Co miesiąc Komisja Europejska publikuje indeksy nastrojów w gospodarce całej Unii Europejskiej oraz Strefy Euro - European Economic Sentiment Indicator (ESI).
Zakłada się, że w zależności od tego, jak konsumenci i producenci postrzegają sytuację obecną i przyszłą, tak będzie następować wzrost lub spadek konsumpcji i produkcji w krajach Wspólnoty. W związku z tym, ESI jest traktowany, jako wskaźnik nastrojów wyprzedzający zmiany koniunktury w Unii Europejskiej.
Do każdego z krajów członkowskich UE jest kierowanych 15 pytań, a respondentami są przedstawiciele przemysłu wytwórczego, usług, handlu detalicznego, sektora budowlanego i konsumenci. Respondenci w zależności od branży, odpowiadając na postawione pytania przedstawiają sytuację ekonomiczną w swoich firmach, jaka miała miejsce w ostatnich trzech miesiącach i aktualnie. Ponadto prezentują swoje prognozy na najbliższe trzy miesiące. Pytania dotyczą sprzedaży, zamówień, zapasów, popytu, cen sprzedaży, aktywności gospodarczej, zatrudnienia. Konsumenci przedstawiają swoje przewidywania co do kształtowania się ich sytuacji ekonomicznej a także poziomu bezrobocia w kraju w okresie najbliższych 12 miesięcy.
Ponadto co kwartał przedstawiciele przemysłu, budownictwa i konsumenci otrzymują dodatkowe pytania. A dwa razy do roku swoje działania w zakresie inwestycji ujawniają firmy sektora przemysłowego. Na stawiane co miesiąc pytania respondenci mają do wyboru po trzy następujące opcje odpowiedzi: „wzrost” (+), „bez zmian” (=), „spadek” (-) lub „więcej niż wystarczająco” (+), „wystarczająco” (=), „niewystarczająco” (-) lub „za duże” (+), „odpowiednie” (=), „za małe” (-). W niektórych przypadkach są przygotowane cztery, pięć lub sześć opcje odpowiedzi.
Na podstawie uzyskanych odpowiedzi, po uwzględnieniu czynników sezonowych, oblicza się 15 komponentów. Następnie, po zastosowaniu odpowiednich wag dla każdego komponentu, obliczany jest indeks nastrojów gospodarczych Economic Sentiment Indicator (ESI) – odrębnie dla całej Unii Europejskiej oraz Eurolandu.
Zarówno ESI, jak też indeksy składowe stanowią narzędzia pozwalające porównać cykle ekonomiczne w różnych krajach a także monitorować i prognozować rozwój gospodarki w całej Unii Europejskiej, jak również w poszczególnych krajach.